පුවත්පත් කාටූන් කලාව

වර්ථමානය තුළ කර්තෘ වාක්‍ය තරමටම වැදගත් අංගයක් බවට පත් වී තිබෙන කාටූන් අකුරු කියවිය හැකි කියවිය නොහැකි සෑම දෙනාගේම දැනුම පුලුල් කරන මාධ්‍යයක් බවට පත්ව ඇත. කාටූන් ,චිත‍්‍ර කලාවෙන් පෝෂණය වී බිහි වූවක් වුවද අද එය ජීවත් වන්නේ පුවත්පත් කලාවේය.ශිෂ්ටාචාර වල ආරම්භයේ පටන්ම චිත‍්‍රක සන්නිවේදනය පැවතියද මුල්ම කාටූන් ලක්‍ෂණ දක්නට ලැබුණු ස්ථානය ලෙෂ ඇතැමෙකු සලකන්නේ පොම්පෙයි නුවර ඇද තිබූ සියුම් හාස්‍යයක් ජනිත කරවන සිතුවම් පෙළකි . එසේම යුරෝපයේ සමහර පල්ලි ආශි‍්‍රතව ගාර්ගොයිල්ස් යනුුවෙන් හැදින් වූ විකට ස්වරූපයක් ගන්නා මූර්ති පෙළක්ද 13 වැනි සියවසේදී දක්නට ලැබුණු අතර ඊ.එස්.මාස්ටර් නම් ජර්මන් ජාතික චිත‍්‍ර ශිල්පියෙකු 1466 වර්ෂයේදී හෝඩියේ අක්‍ෂරවලට හාස්‍යයජනක මුහුණුවරක් ලබා දී තිබුණි.මේ අයුරින් නව චිත‍්‍ර කලාවකට මාවතක් වැටී තිබුණද එය ඉදිරියට ගෙන එනු ලැබුවේ ස්පාඤ්ඤ ජාතික අනිබාල් සහ අගෝස්තිනෝ යන සහෝදරයන් දෙදනා විසිනි.ඔවුහු 16 වන සියවසේදී නූතන කැලිකා්චර චිත‍්‍ර නිර්මාණය ආරම්භ කළහ.

කාටූන් චිත‍්‍ර කලාව ලොව පුරා ව්‍යාප්ත වන්නට වූයේ බටහිර ජාතීන් මගිනි. වර්ෂ 1940 දී බි‍්‍රතාන්‍යය ජාතිකයින් විසින් චීනයට කාටූන් කලාව හදුන්වා දුන් අතර ජපාය 1867 වසරේදී එය හදුනා ගන්නා ලදී . ඊට පෙර ද ජපානයේ පැරණි කාටූන් කලාවක් පැවත ඇත. 19 වැනි සියවසේදි ඇලෙක් සැන්ඩර් ඔර්ලෝවස්කිමගින් රුසියාවේ කාටූන් කලාව ඇරඹී අතර බෙන්ජමින් ෆ‍්‍රෑන්ක් ලීන් ඇමරිකාවට එය හදුන්වා දුන්නේය.ඇමරිකානු පුවත් පතක පළ වූ ප‍්‍රථම කාටූනය වන්නේ  වදසබ දර ාසැ  නැමති 1754 මැයි 9 වන දින පෙනිසිල්විනියන් නම් ගැයට් පත‍්‍රයට අදිනු ලැබූ කාටූනයයි. එම කාටූනයෙහි කැබලි අටකට වෙන්වූ සර්පයෙකු දැක ගත හැකි වන අතර එමගින් ඇමරිකාවේ ප‍්‍රාන්ත 8 ක් පිළිබදව තොරතුරු හමුවේ.එනම් නිව්යෝර්ක් ,නිව් ඉන්ග්ලන්ඞ්, නිව්යොර්ක්, නිව්ජර්සි, පිලඩෙල්ෆියා, මිනසෝටා, වර්ජිනියා, නෝර්ත් කැලරිනා සහ සවුත් කැලරිනා යන ප‍්‍රාන්ත සංකේතවත් කරමිනි.බි‍්‍රතාන්‍යය යටත් විජිතයන් වලට කාටූන් හදුන්වා දෙනු ලැබුවේ මිෂනාරින් විසිනි.කැරිකේචර් චිත‍්‍ර අතීතයේ සිට බි‍්‍රතාන්‍යයේ තිබුනද කාටූනය බි‍්‍රතාන්‍යයට හදුන්වා දීමේ ගෞරවය හිමිවන්නේ තෝමස් බ‍්‍රවුන් නම් ශිල්පියාටය. බි‍්‍රතාන්‍යයේදීද කාටූන් කලාවට සුවිශේෂි ස්ථානයක් හිමිවුණි. එය විරෝධය පෑමේත්, සමාජ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයේත් ජනප‍්‍රිය අංගයක් විය. ඉතිහාසයේ කෘරතම පාලකයෙක් වශයෙන් සැලකෙන රුසියාවේ ජෝෂප් ස්ටාර්ලින් සිය විරුද්ධවාදීන් දහස් ගණනින් ඝාතනය කළඅයෙකි. ඇමරිකාවේ හර්බට් ලොරන්ස් බ්ලොක් නැමති කාටූන් ශිල්පියා වොෂින්ටන් පෝස්ට් පුවත් පතට අදිනු ලැබූ ස්ටාර්ලින් මාරයා රැුගෙන යාමේ කාටූනය 50 දශකයේ කැපී පෙනුන කාටූනයකි. ලේ 

තැවරුනු දෑකැත්තක් අතින් ගෙන පිටුපස හරවාගෙන ඇවිදින ස්ටාර්ලින්ට සමීපව විශාල ආයුධයක් අතින් ගත් මාරයාද ඇවිද යන බව එම කාටූනයයි. වර්ෂ 1838 දී ප‍්‍රංශයේ චරිවරි පුවත්පත දේශපාලන කාටූන් භාවිතා කළ අතර එයින් ආභාෂයක් ලැබු ලන්ඩනයේ රිචට් ඩෝලි පන්ච් පුවත් පතට කාටූන් ඇන්දේය. ප‍්‍රධාන දේශපාලන කාටුන් කලාව පුවත් පතට එකතු වූ මුල් අවස්ථාව වන්නේ 1884 දී ඇමරිකාවේ පැවති ජනාධිපතිවරනය අරභයා වෝල්ට් මැක් ඩෝගල් විසින් නිව්යෝර්ක් වර්ල්ඞ් පුවත් පතට සැපයූ බෙල්පාසර්හි රාජකීය මංගල්‍යය නම් තේමාව යටතේ ඇදි කාටූන් පෙළ ලෙස සැළකේ.

දේශපාලන කාටූන් චිත‍්‍ර නිර්මාණකරණයේ ආරම්භක අවධියේ සිටි ශිල්පියෙකු වශයෙන් ඇමරිකාවේ තෝමස් නැට්ස් ප‍්‍රමුකස්ථානයේ විය. ශ‍්‍රී ලංකාවේ කාටූන් කලාව පිළිබදව දැක්වීමේදී සෑම රටකම පාහේ ලංකාවේද කාටූන් ආරම්භ වී ඇත්තේ චිත‍්‍ර කලාව පදනම් කරගෙනය. ලංකාවේ පැරණි මූර්ති කලාවේ රූප කාටූන් කලාවට සමීපත්වයක් දක්වයි.ඉසුරුමුණියේ ගලින්   නෙළු පිළිම තුළ හාස්‍යය උපහාසය තිබෙන බවට සාදක  ඇත. අපේ පැරණි වෙස් මුහුණු කලාවෙත් අතිශයෝක්තියට නැගුණු මූලික ලක්‍ෂණ පිළිබිඹු වෙයි. 

කාටූන් චිත‍්‍ර වලට සමානකම් පාන චිත‍්‍ර විශේෂයක් කැලෑ චිත‍්‍ර ලෙස පැමිණ ඇත.මෙහිදී සිදුවන්නේ තවකෙකුගේ නොහොබිනාකම් උපහාසයට ලක් කිරිමයි. කෙසේ වෙතත් වර්ථමාන කාටූන් චිත‍්‍රයට කැළෑ චිත‍්‍ර හා විකෘති චිත‍්‍ර හේතු විය. ලංකාවේ පුවත්පතක් මුද්‍රණය වන්නේ ලංකාවේ පුවත් පතක් මුද්‍රණය වී සියවස් දෙකක් පමණ ගත වූ පසුවය. 

ලංකාවට කාටූන් කලාව ලැබුනේ බටහිරිනි. නිදහස ලැබීමට පෙර මෙරට පුවත් පත් තුළ දේශිය කාටූන් චිත‍්‍ර දක්නට ලැබුනේ නැත. එහෙත් විදෙස් පුවත් පත් වල පළ වූ කාටූන් මෙරට පුවත් පත් වලද දක්නට ඇත. ශී‍්‍ර ලංකාවේ පළවූ මුල්ම කාටූනය ලෙෂ සිංහල විශ්ව කෝෂයේ සළකන්නේ දිණමිණ පුවත්පතේ පළ වූ ”මුදලාලි” කාටූනයයි. බොහෝ පුවත් පත් ස`ගරා සන්නිදර්ශන චිත‍්‍ර නිර්මාණයේදී සුදු කළු වර්ණය භාවිතා කළ ඇත. ඔෆ්සෙට් මුද්‍රණ ක‍්‍රමය ව්‍යාප්ත වීමෙන් පසුව මේවා වර්ණයෙන්ද මුද්‍රණය වී ඇත. මේ අයුරින් විකාශනය වී ශී‍්‍ර ලංකාව තුළද කාටූන් නලාව ජනප‍්‍රියත්වයට පත්ව ඇත. 

කාටූන් වර්ග කිහිපයක් යටතේ කාටූන් ශිල්පියෝ තම නිර්මාණය කරනු ලබයි. එනම්,

• දේශපාලන කාටූන් 
• පොකට් කාටූන්
• කාටූන් චිත‍්‍ර කතා 

වශයෙනි. කාටූන් පිළිබදව දැක්වීමේදී විශේෂ ලක්‍ෂණ රාශියක්ද පවතී. එහිදී

• කාලීන ගැටළු නිරූපනය කරයි.
• උපහාසාත්මක බව.
• කාලත‍්‍රයේම කියවිය හැකිය.
• නෛතික රාමු නැත .
• විශාල පරාසයක් රූප සටහනකින් ඉදිරිපත් කරයි.
• සමාජය පුළුල්ව විශ්ලේෂණය කරයි.

යනාදී ලක්‍ෂණ දැක ගත හැකිය. දේශපාලන කාටූන් ශිල්පීන් කාටූනයක් නිර්මාණය කිරීමේදී එක් එක් කාටූන් ශිල්පියා භාවිතා කරන විවිධ ක‍්‍රමවේද පවතී.දේශපාලන කාටූනයක් කොටස් හයක් යටතේ සාකච්ඡුා කෙරේ.

• සංකේත
• නම් සටහන් කිරීම
• ශීර්ෂපාඨ
• අතිශයෝතිය
• පොදු ක‍්‍රමවේදය
• දෙබස්

වශයෙනි. පවතින ගැටළුකාරී තත්වයන් මේ යටතේ කාටූන් ශිල්පීන් විසින් කාටූන් නිර්මාණය කරනු ලබයි.